sektörün gelişimine engel sorunlardan biri yerel yönetimler ve yasal düzenlemelerle ilgili sektörü kısıtlayan engellerdir. Belediyelerin hazırladıkları ve uyguladıkları kısıtlayıcı reklam yönetmelikleri ile ilan reklam vergilerinde gerçekleştirilen yasal düzenlemeler sektöre kısıtlamalar ve yasaklar getiriyor. Bu düzenlemeler reklamverenlerin, şehir planlamacılarının ve akademisyenlerin de görüşleri alınarak gerçekleştirilmeli.
Açıkhava reklamcılığı; kurumsal kimlik yaratma (cephe panoları, benzin istasyonları vb.) ile tüketiciye mesaj iletmek için açıkhava mecra kullanımı olarak iki bölümde ele alınmalıdır. Açıkhava reklamlarının tüketiciyle direkt temas kurması ve gözden kaçmayacağı özelliği dikkate alındığında farklı ve yeni uygulamalarla beslenerek iyi fikirlerle de desteklenerek kullanılması gerekmektedir. Açıkhava reklamlarının tüketici üzerinde düşünüldüğünden daha fazla etkisi vardır. Bu nedenle reklamcılar, yaratıcılıklarını kullanarak, yenilikler yakalayarak sürekli bir öncekine alternatif yeni ürünler ve mecralar ortaya koymak zorundadırlar. Bir kitle iletişim aracı olarak açıkhava reklamcılığının amacı, mecra olgusu içinde iletilmek istenen mesajın hedef kitleye etkin ve kalıcı bir şekilde iletilmesinden ibarettir.
Reklam Üniteleri ve Kent
Açıkhava reklamları bir ürün veya hizmet tanıtımının yanı sıra daha birçok görev üstlenmişlerdir. Açıkhava reklamları bir kentin mobilyalarıdır, şehrin kültürünü yansıtırlar, kişileri yönlendirir ve adres bulmayı kolaylaştırırlar. Işıklı reklam panoları ışıl ışıl görüntüleriyle şehrin canlılığına canlılık, hareketine hareket kazandırırlar ve en önemlisi şehrin caddelerini, sokaklarını aydınlatarak güvenliği arttırırlar. Işıklı reklam panolarıyla ilgili yurtdışında yapılan birçok araştırmada, ışıklandırmanın yetersiz olduğu bölgelerde, ışıklı reklam panolarının yoğun olduğu sokak ve caddelere oranla daha fazla suç işlendiği kanıtlanmıştır. Bir reklam panosunun üretiminde ve montajında kullanılan malzemeler (alüminyum, kablo, vida, ampul, matkap ve kaynak aletleri, iş makinaları vs.) sayesinde birçok sektör de Açıkhava reklamcılığından kazanç sağlamaktadır.
Açıkhava reklam sektörü dünya ülkelerinde olduğu gibi ülkemizde de gelişimini sürdürmektedir. Son yıllarda dijital ve serigrafi baskı sektöründeki gelişmeler, sektör için geliştirilen yeni malzeme ve makinalar, açıkhavada üç boyutlu gerçekleştirilen uygulamalar Açıkhava Reklam sektörünün gelişimine hız kazandırmıştır. Dünyadaki gelişimi uluslararası fuarlar ve teknolojiler ile yakından takip eden Türkiye Açıkhava Reklam Sektörü, dünya ülkeleriyle paralel bir gelişim sergilemekte, AB standartlarında üretimler gerçekleştirerek yurtdışına açılmaktadır. Türkiye’de 300-400 kişiye istihdam sağlayan fabrikaların yanısıra küçük atölyelerde üretim yapan toplam 15.000 açıkhava reklam üreticisi bulunmaktadır. Sektörün yıllık hacmi 165.000.000 €’dur. Ülkemizde büyük ölçekli, Açıkhava reklam üreticisi firmalar Amerika da dahil olmak üzere birçok dünya ülkesine ihracat gerçekleştirmektedir. Mercedes, BP, FIAT, Renault, Shell, Total gibi birçok ulusal markanın kurumsal kimlik çalışmaları Türkiye’de üretilerek yurtdışına ihraç edilmektedir. Sektörümüzün yıllık ihracat hacmi 40 milyon Euro seviyelerine ulaşmıştır. Amerika ve Avrupa ülkelerinde Açıkhava reklam sektörünün reklam sektörü içindeki payı %9-10’dur. Ülkemizde ise bu rakam %4’tür. Açıkhava reklamlarının ölçümlenemiyor olması reklam sektörü içindeki payını düşürmektedir.
Açıkhava Reklam Sektörü gelişim süreciyle birlikte kendi içinde sorunlar da yaşamaktadır. Sektörün önemli sorunlarından biri sektörde eğitimli kalifiye personelin olmamasıdır. ARED, sektörün bu eksiğini tamamlamak üzere Ege Üniveristesi Meslek Yüksekokulu’nda “Açıkhava Reklam Ürünleri ve Serigrafi” programının açılması için girişimlerde bulunmuş, İzmir Ticaret Odası’nın da desteğini alarak projenin hayata geçirilmesini sağlamıştır. Türkiye’deki ilk Açıkhava Reklam Ürünleri ve Sergirafi bölümü 2006-2007 sezonunda Ege Üniversitesi Meslek Yüksekokulu’nda eğitime başlayacaktır. ARED, Meslek Liselerinde de Açıkhava Reklam Ürünleri bölümlerinin açılması için Milli Eğitim Bakanlığı ile görüşmelerini sürdürmektedir.
Ertan YILDIZ / Outdoor & Sign – Mayıs 2006
ARED Başkan Yardımcısı
eyildiz@sistemreklamcilik.com